Ersan Şen Hukuk ve Danışmanlık

Maddesine göre, uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını verme yetkisi disiplin amirlerine aittir. Fıkrasında, disiplin amirlerinin, kurumların kuruluş ve görev özellikleri dikkate alınarak Devlet Personel Başkanlığı’nın görüşüne dayanılarak özel yönetmeliklerinde tayin ve tespit edilecek amirler olduğu belirtilmiş; 134. Fıkrasında da; disiplin kurullarının kuruluş, üyelerinin görev süresi, görüşme ve karar usulü, hangi memurlar hakkında karar verebilecekleri ve disiplin amirlerinin tayin ve tespitinde uygulanacak esaslar ile bunların yetki ve sorumlulukları gibi hususların Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği hükme bağlanmıştır[360]. Soruşturmacıların tanıklara ve bilirkişilere yemin teklif etmesi mümkün değildir. Maddesinde, yüksek disiplin kurullarının inceleme ve araştırma yöntemleri arasında yeminli tanık ve bilirkişi dinlemek de sayıldığından, yüksek disiplin kurulunun cezalandırma yetkisine giren suçlarda soruşturmacıların bu yetkiye sahip olduğu kabul edilmektedir[355]. Disiplin hukukunda kişilerin hak ve özgürlüklerini güvence altına almak için geliştirilen önlemlerden birisi de ceza vermeye yetkili kişi veya kurulların yetkisinin belirlenmesidir[271]. TSK’da disiplin suçlarının ağırlığı­na ve disiplin cezası verilebilecek kişinin statüsüne göre yetkili kişi veya kurullar belirlenmiştir[272]. Ancak bu belirleme yapılırken, askerlik hizmetinin özelliği nedeniyle, sivil kurumların aksine, disiplin amirlerinin verebilecekleri cezalar nicelik ve nitelik itibariyle geniş tutulmuştur[273]. Disiplin cezasını gerektiren eylemler yasada kazuistik olarak sayıldıktan sonra, nitelik ve ağırlıkları itibariyle benzer eylemlere de disiplin cezası verilebileceği düzenlenmiştir. Bu şekildeki düzenleme disiplin cezasını gerektirebilecek tüm eylemlerin tek tek yasada sayılması imkansızlığından kaynaklansa da bu cezalara karşı yargı denetiminin kapalı olması nedeniyle disiplin suçu sayılabilecek eylemlerin belirlenmesi konusunda Milli Savunma Bakanına geniş takdir yetkisi tanınmasının hakimlik teminatıyla bağdaştığını söylemek zordur.

• Buna karşılık Vogt kararında, Alman Komünist Partisinin aktif üyesi olan İngilizce öğretmeni memurun, fikri faaliyet nedeniyle memuriyetten ihracını 10.
• Disiplin cezalarını vermeye yetkili olan makam ve organlar 657 SK’nun 126.
• (2) Cebir veya tehditkullanılarak ya da hukuka aykırı başka bir davranışla bir sendikanınfaaliyetlerinin engellenmesi hâlinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasınahükmolunur.
• Bu önerinin kabul edilmesiyle Türk sporu, 15 Nisan 1936 tarihinde siyasi bir partiye bağlanmıştır.

İkinci dönem ise sigorta hukukunun temel kavramları, sigorta hukukuna hâkim olan teoriler, sigorta sözleşmesi ve kuruluşu, sigorta türleri, tazminat sigortaları, tazminat sigortalarının ana kavramlarına ilişkin meseleler, mesuliyet (sorumluluk) sigortaları, can sigortaları, hayat sigortası, kaza sigortaları incelenecektir. Ceza muhakemesi hukuku, bir suç işlendiği şüphesi üzerine başlayan muhakeme sürecini incelemektedir. Bu bakımdan ceza muhakemesi hukuku, ceza kanunlarının ihlal edilip edilmediğini, ihlal edene hangi yaptırımın uygulanacağına yönelik faaliyetleri, bu faaliyetleri türünü ve zamanını düzenleyen normlardan oluşur. Milletlerarası Usul Hukuku ise, yabancı unsurlu özel hukuk karakterli hukukî uyuşmazlıklarda Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisi, yetki anlaşmaları, teminat, derdestlik, yabancı devletin yargı muafiyeti ve yabancı mahkeme ve hakem kararlarının tanınması ve tenfizi gibi konuları inceler. Tıbbi müdahalelerin hukuki niteliklerinin, hangi şartlar içinde hukukun izin verdiği bir tıbbi müdahalenin mevcut olacağının, tıbbi müdahalelerin hukuka uygunluğunun dayandığı temel hukuki esasın ve bu esasın kapsamının ve sınırlarının, evrensel hukuk ilkeleri ile uluslararası ve ulusal mevzuat hükümleri nazarında sistematik olarak incelenmesi. Adalet Psikolojisi dersi, suç, suçlu kavramlarını, ceza hukuku kuramlarını, infaz sistemini, yargı sürecini, hakimlerin karar almasında etkili olan unsurları, tanıklık kurumunu, mağdur olma halini ve hukuka içkin sair kavram ve kurumları bilimsel ve çağdaş yöntemlerle incelemektedir. Kriminoloji, hukuki varsayımlarla değil, sosyal gerçeklikle ilgilenmekte; neden/niçin gibi sorulara cevap bulmaya mesai vakfetmektedir. Toplumdaki ideal davranışı değil, olan davranışı incelemekte ve insanların “olan” davranışlarını bilimsel metotlarla anlama ve açıklamaya çalışmaktadır. Kriminoloji, suç failleri ve mağdurları hakkında hakiki, nesnel, önyargısız, bilimsel bilgi arayışında olan bir disiplparibahis. (2) Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce disiplin amirleri veya disiplin mahkemeleri tarafından verilmiş ve infaz edilmiş disiplin cezalarına bağlı olarak yapılmış idari işlemler aynen muhafaza olunur. A) 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “disiplin ve” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.

Bu durumda Genel Kurulda en çok oy alan yedek yönetim kurulu üyesi Yönetim Kurulu üyeliğine çağrılır. F) Genel kurul, gündemdeki konuların görüşülerek karara bağlanmasıyla sonuçlandırılır. Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. B) Genel Kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak bu toplantıya katılan üye sayısı yönetim ve denetim kurulları üye sayısının iki katından az olamaz. Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır. (2) İşlenen suç hakaret ise,soruşturma ve kovuşturma yapılması, mağdurun şikâyetine bağlıdır. (2) Bu suçtan dolayı soruşturmave kovuşturma yapılması, ilgili devletin şikâyetine bağlıdır.

Bir teklifin kabul edilmesi için toplantıya katılan ve oy hakkı olanların en az dörtte üçünün kabul yönünde oy vermeleri gerekmektedir. İl Disiplin Kurulu kararları ile Amatör ve Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu kararlarına itiraz edilmesi, cezanın infazını durdurmamaktadır; ancak ilgililer itiraz merciinden uygulamanın (infazın) durdurulmasını isteyebilirler. 13 Nisan 1923 tarihinde, bir başka deyişle henüz Cumhuriyet ilan edilmemişken, Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı’nın yapısı içinde “Futbol Heyeti Müttehidesi (Futbol Federasyonu)” oluşturulmuştur. Futbol Federasyonu, 21 Mayıs 1923’te FIFA üyeliğine[71] kabul edilmiş ve ardından Türk milli futbol takımını kurmuştur[72]. İşgal yıllarında ise, işgal kuvvetlerine mensup askeri takımlarla yapılan maçlarda Türk kulüplerinin aldığı galibiyetler, futbolu o dönemde “milli bir dava” haline getirmiştir.

“ düzenlemeleri ile; mahkeme önünde hak arama özgürlüğü ve ulusal makam önünde etkili bir hukuki yola başvurma hakkının zaten  Anayasal düzeyde de kabul edildiğini AİHS dikkate alınmasa dahi söz konusu hakların iç hukukta Anayasal düzeyde garanti altına alındığını belirtmiştir. İdari uyarı yazılarının yargı denetimine tabi tutulamayacağını savunan görüşler de bulunmaktadır. Bu davadaki somut olayda söz konusu yazının davacının özlük dosyasına konulmuş olduğunu da belirtmek gerekir. Keza disiplin cezası olmayan uyarı yazılarının idari yargı denetimine tabi tutulup tutulmayacağındaki AYİM kriterlerinden birisi de bu yazıların üst makamlara bildirilmesi ve özlük dosyasına konulmasıdır. Görüldüğü üzere, amir, astını bir hatasından dolayı ikaz ve tenkit etmek, hatta azarlamak hususunda tamamen serbest olup, bu tasarruf kanunun amir hükmü gereği disiplin cezası sayılamaz. Maddesindeki; “…İdare kişi hürriyetinin kısıtlanması sonucunu doğuran bir müeyyide uygulayamaz.” genel ilkesinden sonraki “Silahlı Kuvvetlerin iç düzeni bakımından bu hükme kanunla istisna getirilebilir.” hükmü yasama organına izin veren bir düzenlemedir. Başka bir ifadeyle yasama organı, AsCK’daki disiplin amirlerine oda hapsi cezası verebilme yetkisini düzenleyen hükümleri yürürlükten kaldırdığı taktirde, Anayasaya aykırılık söz konusu olmayacaktır. Maddesinde yer alan yargı denetimi kısıntısı ile Sözleşmenin 13. Maddesi ile arasında bir çatışma bulunmadığı sonucuna varılmaktadır. Maddenin yargı denetimini genişletici bir etkisi bulunduğu söylenemez.

Kolluk, kamu güvenliğine geniş ölçüde bağlı bulunan iç disiplin ve bu disiplini sağlamaya yönelik tasarrufları arasında, insan hak ve hürriyetlerine odaklanan dengenin korunmasını hedefleyen idari teşkilattır. Kolluk görevlileri tarafından gerçekleştirilen faaliyetler, toplumun güvenliğine yönelik istikrarın sürdürülmesinde “sosyal hizmet” başlığı altında ifa edilen her türlü eylemi kapsar. Bu eylemler; mesleki nitelik, eğitim ve davranışların taşıdığı önemle bağlantılı olarak, kamu barışının muhafazasına dair üstlenilen sorumluluk gereğince yerine getirilir. Kolluk faaliyetleri, insan hak ve hürriyetlerinin ihlaline yol açabilecek hukuka aykırı eylem ve tasarrufları meşru kılamaz. Prensip budur, istisnası ise toplum düzeni ile insan hak ve hürriyetlerinin korunması amacıyla kolluğun kullanmakla yükümlü tutulduğu zor ve silah kullanma yetkisinden kaynaklanır. Hukuk devletinde, kolluğun zor ve silah kullanma yetkisini keyfi kullanabilmesi kabul edilemez. 1- Genel AçıklamaSanık hakkında müstehcenlik suçundan açılan kamu davasında Aydın 3. Asliye Ceza Mahkemesi, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 226. Maddesinin (4) numaralı fıkrasında yer alan “doğal olmayan yoldan” ibaresinin Anayasanın 12, 17, 20 ve 42. Maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmesini …

– (1) Suç karşılığında uygulanan yaptırımolarak cezalar, hapis ve adlî para cezalarıdır. – (1) Suçun kanunî tanımında yer alan fiilibirlikte gerçekleştiren kişilerden her biri, fail olarak sorumlu olur. – (1) Fail, suçun icra hareketlerinden gönüllüvazgeçer veya kendi çabalarıyla suçun tamamlanmasını veya neticeningerçekleşmesini önlerse, teşebbüsten dolayı cezalandırılmaz; fakat tamam olankısım esasen bir suç oluşturduğu takdirde, sadece o suça ait ceza ilecezalandırılır. (2) İradî olarak alınan alkolveya uyuşturucu madde etkisinde suç işleyen kişi hakkında birinci fıkra hükmüuygulanmaz. – (1) Akıl hastalığı nedeniyle, işlediği fiilinhukukî anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarakdavranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye cezaverilmez. Ancak, bu kişiler hakkında güvenlik tedbirine hükmolunur. – (1) Bir fiilin, kastedilenden daha ağır veyabaşka bir neticenin oluşumuna sebebiyet vermesi hâlinde, kişinin bundan dolayısorumlu tutulabilmesi için bu netice bakımından en azından taksirle hareketetmesi gerekir. (2) Taksir, dikkat ve özenyükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanunî tanımındabelirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir. – (1) Taksirle işlenen fiiller, kanunun açıkçabelirttiği hâllerde cezalandırılır. (2) Birinci fıkranın (a) ve (b)bentlerinde yazılı suçlar dolayısıyla yabancı bir ülkede mahkûmiyet veya beraatkararı verilmiş olsa bile, Adalet Bakanının talebi üzerine Türkiye’de yargılamayapılır. (4) Geçici veya süreli kanunların, yürürlükte bulundukları süreiçinde işlenmiş olan suçlar hakkında uygulanmasına devam edilir. (3) Güvenlik tedbirlerihakkında, infaz rejimi yönünden hüküm zamanında yürürlükte bulunan kanunuygulanır.

Örneğin silahların eşitliği ilkesi, Schuler-Zgragen/İsviçre davasında davacının dava dosyasını inceleyebilme ve dosyadan bazı belgelerin fotokopilerini alabilme, mahkeme kararına dayanak teşkil eden bilirkişi raporlarının kendisine gösterilmesi açısından incelenmiştir[688]. Maddesinin son fıkrası Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. Fıkrasında öngörülen “hakkaniyete uygun yargılanma hakkına” aykırıdır. Zira, Sözleşmeye göre, “her şahıs… davasının… hakkaniyete uygun ve aleni surette dinlenmesini istemek hakkını haizdir”. Genel  idari  yargıda  olduğu  gibi  AYİM’in  yargı  yetkisi de idari  işlem  ve  eylemlerin  hukuka  uygunluğunun  denetimi  ile  sınırlıdır;  yerindelik  denetimi  yapılamaz.

Fıkrasına göre Yargıtay’ın bozma kararına uyduktan sonra ilk derece mahkemesinin veya bölge adliye mahkemesinin sanığın ifadesini hangi hallerde alıp almayacağı kaleme alınmıştır. Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar bakımından, sanığın hangi suçtan sorumluluğuna gidilmesi gerektiğinin tespiti için mağdurun yaşının belirlenmesi önem taşımaktadır. Bu konuda; yalnız mağdurun gerçek yaşının tespitinin değil, Türk Ceza Kanunu’nun “Hata” başlıklı 30. Fıkrası uyarınca suçun maddi unsurunda hata halinin gündeme gelebilecek olması sebebiyle, mağdurun yaşının sanıklar tarafından kaç olarak bilindiğinin, anlaşıldığının veya algılandığının da önemi bulunmaktadır. Maddesinde, erişim sağlayıcıları birliğine gönderilecek tüm karalarda, adı geçen internet sitelerinin yetkililerine veya temsilcilerine ulaşılmasını zorunlu kılmadığı, kararın verildiği anda erişim sağlayıcıları birliğine gönderildiği, karardan her ne suretle olursa olsun haberdar olan ilgililerin ise CMK’nun 268. Maddeleri gereği itiraz yoluna başvurabileceklerini düzenlemiştir. Buna göre, itiraz yolunun bir koruma tedbiri mahiyetinde verilen erişimin engellenmesi kararlarının yerine getirilmesinden sonra da uygulanabileceğinin öngörüldüğü değerlendirilmiştir. (2) Kararına itiraz edilen hâkim veya mahkeme, itirazı yerinde görürse kararını düzeltir; yerinde görmezse en çok üç gün içinde, itirazı incelemeye yetkili olan mercie gönderir.” hükümlerini amirdir. (4) Hâkim, bu madde kapsamında vereceği erişimin engellenmesi kararlarını esas olarak, yalnızca kişilik hakkının ihlalinin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle verir. Bu madde kapsamında verilen erişimin engellenmesi kararları, ihlalin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle verilir. Ancak, teknik olarak ihlale ilişkin içeriğe erişimin engellenmesi yapılamadığı veya ilgili içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla ihlalin önlenemediği durumlarda, internet sitesinin tümüneyönelik olarak erişimin engellenmesi kararı verilebilir (m.8A/4).